Một số điều cần biết về quyền liên quan đến quyền tác giả

Quyền liên quan đến quyền tác giả là các quyền được Nhà nước thừa nhận và bảo hộ cho các “chủ thể sử dụng đặc biệt” như là ca sĩ, nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình, tổ chức phát sóng,… Nói các chủ thể trên là chủ thể sử dụng đặc biệt bởi hoạt động sử dụng của các chủ thể này là hoạt động mang tính chất chuyên nghiệp, có mục đích lợi nhuận, cần kỹ năng và sự sáng tạo để giúp truyền tải tác phẩm tới công chúng. Sau đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một số điều cần biết về quyền liên quan đến quyền tác giả:

Khái niệm:

Quyền liên quan là quyền của tổ chức, cá nhân đối với cuộc biểu diễn, bản ghi âm, ghi hình, chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa.

2. Đối tượng của quyền liên quan:

Cuộc biểu diễn: Cuộc biểu diễn có thể được hiểu là trình bày tác phẩm văn học, nghệ thuật mang tính sáng tạo của một hoặc nhiều người. Như vậy, trung tâm của cuộc biểu diễn chính là người biểu diễn – cầu nối giữa tác phẩm và công chúng. Cuộc biểu diễn mang đậm tính cá nhân của người biểu diễn. Như vậy, các hoạt động “trình bày” như triển lãm tranh, ảnh không mang tính sáng tạo, không có người biểu diễn không được coi là cuộc biểu diễn.
Bản ghi âm, ghi hình: Là sự thể hiện vật chất âm thanh, hình ảnh khác trên một chất liệu bền vững như băng, đĩa. Bản ghi âm, ghi hình được xem như đối tượng của quyền liên quan là bản gốc (bản ghi âm, ghi hình đầu tiên).
Chương trình phát sóng, tín hiệu vệ tinh mang chương trình được mã hóa: Chương trình phát sóng là chương trình được truyền qua các phương tiện hữu tuyến hoặc vô tuyến để công chúng có thể thu nhận được âm thanh, hình ảnh của của tác phẩm, cuộc biểu diễn, sự kiện, thông tin…

3. Chủ thể quyền liên quan:

3.1. Người biểu diễn:

Người biểu diễn là người trực tiếp trình diễn tác phẩm trước công chúng. Như vậy, những người có đóng góp vào việc tạo nên buổi biểu diễn nhưng không trực tiếp trình diễn như đạo diễn, người phụ trách trang phục,… đều không được bảo hộ dưới danh nghĩa người biểu diễn.

3.2. Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình:

Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình là các tổ chức, cá nhân sản xuất các loại ấn phẩm như băng, đĩa hoặc các phương tiện khác. Nhà sản xuất bản ghi âm, ghi hình được coi là chủ thể của quyền liên quan khi họ là người tạo ra bản ghi gốc.